Kolekcja kartek świątecznych, które pochodzą ze zbiorów regionalisty, Kazimierza Matyska prezentują tradycję święcenia pokarmów, Śmigusa-dyngusa. Są również pocztówki patriotyczne z okresu Powstania Wielkopolskiego czy odzyskania przez Polkę niepodległości.
– Pocztówki świąteczne swój złoty wiek przeżywały na przełomie XIX i XX wieku. Na kartkach wielkanocnych zawsze było wiele wiosennych kwiatów, zielonej trawy i kwitnących bazi. Na tym tle pojawiały się pojedynczo lub grupowo kurczaki, kaczęta, owieczki i zające. Oprócz elementów świeckich zawsze było sporo kartek o tematyce religijnej związanych ze zmartwychwstałym Chrystusem, Męką Pańską czy też zwyczajami i obrzędami ludowymi – opowiada Kazimierz Matysek, regionalista i kustosz Izby Muzealnej Ziemi Kostrzyńskiej.
– W czasach zaborów, tj. do 1918 roku liczne kartki wydawane z okazji Świąt Wielkanocnych zawierały rozmaite motywy patriotyczne, Święta Zmartwychwstania zawsze budziły wiarę w odrodzenie Ojczyny. Najpopularniejszym wzorem była wielkanocna pisanka, przepisana biało-czerwoną wstęgą, udekorowana znakiem Orła lub Pogoni, albo herbami z historycznych ziem czy miast polskich. Idąc za tradycją biblijną pokazano zrywającego się z groby orła lub zerwane kajdany niewoli. Poczesne miejsce na dawnych kartach zajmował wawelski dzwon Zygmunt głosząc oczekującemu wolności krajowi "Alleluja". Ówczesne pocztówki projektowali znakomici artyści, jak np. Stanisław Tondos – dzwon Zygmunt, Walery Eliasz Radzikowski – śmigus dyngus, P. Gardzielewski – święcenie na obczyźnie, Tadeusz Rybkowski – kartka z barankiem na tle sztandarów Polski i Litwy. Popularnym motywem kartek świątecznych byli też ułani, husarze, kosynierzy przywołujący swymi sylwetkami chwałę polskiego oręża – dodaje Kazimierz Matysek.
Kartki produkowały zarówno firmy niemieckiej, jak i żydowskiej, ale także polskie, m.in. z Poznania, Gniezna, Krakowa, Lwowa czy Wilna.
– Bez trudu mimo cenzury przedostawały się kartki przez zagraniczne Kordoby, by następnie można je było nabyć w kramach naszych kupców, na targowiskach czy przed kościołami. Obok wielkiej literatury one także służyły pokrzepieniu serc. Polscy wydawcy pocztówek działali także zaborze pruskim. W Poznaniu z powodzeniem funkcjonowały znane od lat firmy Antoniego Fiedlera, Antoniego Rosse oraz drukarnia "Atlas", a w Gnieźnie zakład Józefa Chociszewskiego. Dziś te kartki, będące świadkami naszej burzliwej historii, to prawdziwe dokumenty życia społecznego w minionych czasach – wskazuje Kazimierz Matysek.
Co ciekawe, jeszcze na początku XX wieku pozdrowienia i życzenia na kartkach pisało się na rewersie, obok ilustracji.
– Na drugiej stronie, czyli na awersie było tylko miejsce na nadawcę, adres i znaczek. Była też data. Nie można było na tej stronie nic innego pisać. Życzenia pisało się na odwrocie, zupełnie inaczej jak dziś – powiedział Kazimierz Matysek.
Wystawę wielkanocnych pocztówek można oglądać również po świętach do końca kwietnia w Izbie Muzealnej Ziemi Kostrzyńskiej, na piętrze Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Kostrzyn im. Kazimiery Iłłakowiczówny przy ul. Poznańskiej 24 w Kostrzynie.
Fot: Janusz Ludwiczak
Komentarze (1)
Aktualności |
najnowsze | najpopularniejsze |
· MINI-debata z kandydatami do rady gminy – okręg nr 3: Antonin, Brzeźno, Leśna Grobla, Siedlec, Siedleczek
(28-03-2024 23:53)
· Rozpoczęło się Triduum Paschalne, w oczekiwaniu na Wielką Noc {GODZINY NABOŻEŃSTW}
(28-03-2024 20:13)
· MINI-debata z kandydatami do rady gminy – okręg nr 11: Andrzejewo i os. Grunwaldzkie
(27-03-2024 19:57)
· MINI-debata z kandydatami do rady gminy – okręg nr 2: Chorzałki, Iwno, Rujsca, Sanniki, Wiktorowo
(27-03-2024 14:38)
· MINI-debata z kandydatami do rady gminy – okręg nr 9: osiedle Królewskie w Kostrzynie
(26-03-2024 15:22)
· Proboszcz Parafii bł. Jolanty odwołany! Ma zarzut wykorzystania seksualnego nieletniego [AKTUALIZACJA]
(07-12-2023 04:12)
· Brutalny napad na DK92: "Gwałtowanie hamowali, skopali samochód i wybili szybę"
(24-05-2023 16:33)
· 30 szczęśliwych małżonków świętowało złote gody {◎ GALERIA ZDJĘĆ, ►FILM}
(03-03-2023 05:28)
· Są ze sobą pół wieku, a nawet 60 lat {◎ GALERIA ZDJĘĆ, ►FILM}
(02-03-2024 07:30)
· Kostrzyn: Przy Warszawskiej powstaje druga galeria handlowa
(12-01-2024 08:16)
Niezapominajka |
mar
14:00
KOSTRZYN, stadion ul. Sportowa 12
Lechia Kostrzyn II - Las Puszczykowo
kwi
13:00
KOSTRZYN, stadion ul. Sportowa 12
1922 Lechia Kostrzyn - Górnik Konin
kwi
Gmina Kostrzyn
Wybory samorządowe
kwi
Komisariat Policji Kostrzyn, ul. Półwiejska 1
Znakowanie rowerów
w godz. 11:00-15:00
kwi
Wiktorowo
Dziki Bieg w Błocie - Grand Prix Gminy Kostrzyn
Sonda |
Komentarze |
najnowsze | najwięcej |
· Vital, dzięki chłopie! Godzina gadki przy płocie, w lekkim deszczu i ...
(29-03-2024 06:04)
· Pan strażak nie miał siły już walczyć o trzecią kadencję, dlatego ...
(29-03-2024 05:52)
· Pan Witold nie boi się ludzi, jak urzędujący radny, który obiecał mi ...
(29-03-2024 04:40)
· Pan Szczeciński bardzo często bywał na Sesjach jest merytorycznie ...
(29-03-2024 01:36)
· Dawid Szczeciński! Brawo! Miłe zaskoczenie. Widać, że rozmawiał z ludźmi ...
(29-03-2024 00:25)
· 28 kandydatów chce zostać radnym. Szymon Matysek jedynym kandydatem na ... (219)
· Blisko 22 mln zł na wydatki majątkowe – uchwalono budżet na 2023 rok (180)
· Zarejestrowano 23 kandydatów do Rady Miejskiej Gminy Kostrzyn [AKTUALIZACJA] (106)
· MINI-debata z kandydatami do rady gminy – okręg nr 11: Andrzejewo i os. ... (96)
· Proboszcz Parafii bł. Jolanty odwołany! Ma zarzut wykorzystania seksualnego ... (83)
Ogłoszenia |
· Chcesz pozdrowić sąsiada? Nie wiesz, jak sprzedać samochód lub ...
(27-08-2018 00:00)
Zapisz się na listę mailingową: