Kolekcja kartek świątecznych, które pochodzą ze zbiorów regionalisty, Kazimierza Matyska prezentują tradycję święcenia pokarmów, Śmigusa-dyngusa. Są również pocztówki patriotyczne z okresu Powstania Wielkopolskiego czy odzyskania przez Polkę niepodległości.
– Pocztówki świąteczne swój złoty wiek przeżywały na przełomie XIX i XX wieku. Na kartkach wielkanocnych zawsze było wiele wiosennych kwiatów, zielonej trawy i kwitnących bazi. Na tym tle pojawiały się pojedynczo lub grupowo kurczaki, kaczęta, owieczki i zające. Oprócz elementów świeckich zawsze było sporo kartek o tematyce religijnej związanych ze zmartwychwstałym Chrystusem, Męką Pańską czy też zwyczajami i obrzędami ludowymi – opowiada Kazimierz Matysek, regionalista i kustosz Izby Muzealnej Ziemi Kostrzyńskiej.
– W czasach zaborów, tj. do 1918 roku liczne kartki wydawane z okazji Świąt Wielkanocnych zawierały rozmaite motywy patriotyczne, Święta Zmartwychwstania zawsze budziły wiarę w odrodzenie Ojczyny. Najpopularniejszym wzorem była wielkanocna pisanka, przepisana biało-czerwoną wstęgą, udekorowana znakiem Orła lub Pogoni, albo herbami z historycznych ziem czy miast polskich. Idąc za tradycją biblijną pokazano zrywającego się z groby orła lub zerwane kajdany niewoli. Poczesne miejsce na dawnych kartach zajmował wawelski dzwon Zygmunt głosząc oczekującemu wolności krajowi "Alleluja". Ówczesne pocztówki projektowali znakomici artyści, jak np. Stanisław Tondos – dzwon Zygmunt, Walery Eliasz Radzikowski – śmigus dyngus, P. Gardzielewski – święcenie na obczyźnie, Tadeusz Rybkowski – kartka z barankiem na tle sztandarów Polski i Litwy. Popularnym motywem kartek świątecznych byli też ułani, husarze, kosynierzy przywołujący swymi sylwetkami chwałę polskiego oręża – dodaje Kazimierz Matysek.
Kartki produkowały zarówno firmy niemieckiej, jak i żydowskiej, ale także polskie, m.in. z Poznania, Gniezna, Krakowa, Lwowa czy Wilna.
– Bez trudu mimo cenzury przedostawały się kartki przez zagraniczne Kordoby, by następnie można je było nabyć w kramach naszych kupców, na targowiskach czy przed kościołami. Obok wielkiej literatury one także służyły pokrzepieniu serc. Polscy wydawcy pocztówek działali także zaborze pruskim. W Poznaniu z powodzeniem funkcjonowały znane od lat firmy Antoniego Fiedlera, Antoniego Rosse oraz drukarnia "Atlas", a w Gnieźnie zakład Józefa Chociszewskiego. Dziś te kartki, będące świadkami naszej burzliwej historii, to prawdziwe dokumenty życia społecznego w minionych czasach – wskazuje Kazimierz Matysek.
Co ciekawe, jeszcze na początku XX wieku pozdrowienia i życzenia na kartkach pisało się na rewersie, obok ilustracji.
– Na drugiej stronie, czyli na awersie było tylko miejsce na nadawcę, adres i znaczek. Była też data. Nie można było na tej stronie nic innego pisać. Życzenia pisało się na odwrocie, zupełnie inaczej jak dziś – powiedział Kazimierz Matysek.
Wystawę wielkanocnych pocztówek można oglądać również po świętach do końca kwietnia w Izbie Muzealnej Ziemi Kostrzyńskiej, na piętrze Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Kostrzyn im. Kazimiery Iłłakowiczówny przy ul. Poznańskiej 24 w Kostrzynie.
Fot: Janusz Ludwiczak
Komentarze (1)
Aktualności |
najnowsze | najpopularniejsze |
· Ruszają wybory sołeckie {TERMINY}
(08-05-2024 09:01)
· Dzielnicowi realizują "plan priorytetowy" – by było bezpieczniej
(08-05-2024 07:42)
· Radni i burmistrz złożyli ślubowanie. Wybrano przewodniczącego. Powstały dwa kluby radnych {►FILM, ◎GALERIA ZDJĘĆ}
(08-05-2024 05:24)
· Strażacy świętowali
(06-05-2024 15:44)
· W 233. rocznicę uchwalenia Konstytucji
(06-05-2024 14:37)
· Proboszcz Parafii bł. Jolanty odwołany! Ma zarzut wykorzystania seksualnego nieletniego [AKTUALIZACJA]
(07-12-2023 04:12)
· Brutalny napad na DK92: "Gwałtowanie hamowali, skopali samochód i wybili szybę"
(24-05-2023 16:33)
· Kostrzyn: Przy Warszawskiej powstaje druga galeria handlowa
(12-01-2024 08:16)
· 30 szczęśliwych małżonków świętowało złote gody {◎ GALERIA ZDJĘĆ, ►FILM}
(03-03-2023 05:28)
· Są ze sobą pół wieku, a nawet 60 lat {◎ GALERIA ZDJĘĆ, ►FILM}
(02-03-2024 07:30)
Niezapominajka |
maj
12:00
KOSTRZYN, stadion ul. Sportowa 12
1922 Lechia Kostrzyn - Meblorz Swarzędz
15:15
GUŁTOWY, boisko ul. Kasztanowa 17
GKS Gułtowy - Mieszko Gniezno II
maj
13:00
BRZEŹNO, boisko ul. Długa 9
Maratończyk Brzeźno - Meblorz Swarzędz II
16:30
SIEDLEC, kościół Św.Mikołaja
"Śpiewajcie królowi naszemu" - koncert zespołu Formacja Jego
maj
16:30
Urząd Miejski Gminy Kostrzyn ul. Dworcowa 5, Kostrzyn
2. sesja (zwyczajna) Rady Miejskiej Gminy Kostrzyn
►porządek obrad
Sonda |
Komentarze |
najnowsze | najwięcej |
· Gmina Kostrzyn w powiatowym peletonie to jedzie pod koniec stawki, więc trzeba ...
(09-05-2024 23:34)
· Nie matura lecz chęć szczera zrobi z ciebie... radnego!
(09-05-2024 21:13)
· Dwa i pół roku bez podwyżki diety sołtysa przy szalejącej inflacji??? To ...
(09-05-2024 21:11)
· Nie bierzcie przykładu z oszustów z rządu i nie "zwijajcie Polski"!
(09-05-2024 18:22)
· "Proszę zobaczyć, jak przez ostatnie lata zmieniła się cała Polska. I ...
(09-05-2024 18:15)
· 28 kandydatów chce zostać radnym. Szymon Matysek jedynym kandydatem na ... (219)
· Blisko 22 mln zł na wydatki majątkowe – uchwalono budżet na 2023 rok (180)
· MINI-debata z kandydatami do rady gminy – okręg nr 11: Andrzejewo i os. ... (136)
· Zarejestrowano 23 kandydatów do Rady Miejskiej Gminy Kostrzyn [AKTUALIZACJA] (107)
· MINI-debata z kandydatami do rady gminy – okręg nr 3: Antonin, Brzeźno, ... (87)
Ogłoszenia |
· Chcesz pozdrowić sąsiada? Nie wiesz, jak sprzedać samochód lub ...
(27-08-2018 00:00)
Zapisz się na listę mailingową: